शितलपाटी

समयमै सम्पन्न गराऔं विकास आयोजना बुधबार, जेठ १४, २०८२ नेपालमा विकास आयोजनाहरू समयमै सम्पन्न हुँदैनन् भन्ने भाष्य स्थापित भइसकेको छ । व्यवहारमा पनि यस्तै देखिन्छ । ऐतिहासिक, राजनीतिक, आर्थिक, सामाजिक र भौगोलिक कारकहरूले प्रायः देशमा विकास आयोजना र नीतिहरूको प्रभावकारी कार्यान्वयनमा बाधा पु¥याएका छन् ।

बजेट कार्यान्वयनको स्पष्ट योजना बनाऊ मंगलबार, जेठ १३, २०८२ प्रत्येक वर्ष जस्तै यस वर्ष पनि संघ, प्रदेश र स्थानीय सरकार आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/०८३ का लागि बजेट निर्माणको तयारीमा जुटेका छन् । उनीहरु विभिन्न सरोकारवाला व्यक्तिहरुसँग बजेट बनाउने कुरामा छलफल गरिरहेका छन् । संविधानले व्यवस्था गरे अनुसार प्रत्येक वर्ष जेठ १५ गते भित्र बजेट सार्वजनिक गर्नुपर्ने हुन्छ ।

बेरुजु रोक्न ध्यान देऊ सोमबार, जेठ १२, २०८२ हरेक वर्ष बढ्दो क्रममा रहेको बेरुजु नियन्त्रण गर्न सरकार असफल भएको छ । महालेखा परीक्षकको कार्यालयले हरेक वर्ष सार्वजनिक गर्ने प्रतिवेदनमा अर्बौं बेरुजु देखिने गरेको छ । कुनै पनि कार्यालयमा वा सरकारमा बेरुजु देखिनु भनेको वित्तीय अनुशासन नहुनु हो ।

डेंगुबाट बच्न उच्च सतर्कता जरुरी आइतबार, जेठ ११, २०८२ यसपटक सरदरभन्दा बढी बर्खा हुने भएपछि डेंगी संक्रमण बढ्ने प्रक्षेपण गरिएको छ । अबको केही समय डेंगी संक्रमणको जोखिमको समय हो । यसबाट बच्च र बचाउन सतर्कता अपनाउन आवश्यक छ । एडिज एजिप्टाई तथा एडिज अल्बो पिक्टस नामको पोथी लामखुट्टेको टोकाइबाट मानिसमा सर्ने भाइरल रोग हो डेंगु ।

सिद्धिचरणको योगदान अनुसरण गरौं शनिबार, जेठ १०, २०८२ सिद्धिचरण श्रेष्ठ नेपाली साहित्यमा विशेषतः खण्डकाव्यकारका रूपमा चिनिन्छन् । उनको जन्म ९ जेठ १९६९ को शुक्ल पञ्चमीका दिन ओखलढुंगामा भएको थियो । श्रेष्ठलाई आदरपूर्वक युगकवि भनिन्छ ।

गभर्नरका चुनौती शुक्रबार, जेठ ९, २०८२ सत्ता गठबन्धन नै धर्मराउने गरी बल्झिरहेको नेपाल राष्ट्र बैंकको १८ औं गभर्नरमा अन्ततः प्रा.डा. विश्वनाथ पौडेल नियुक्त भएका छन् । मंगलबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले पौडेललाई गभर्नरमा नियुक्त गर्दै केन्द्रीय बैंकमा लामो समयदेखि रहेको नेतृत्व रिक्तता अन्त्य गरेको हो ।

जैविक विविधता जोगाऔं बिहीबार, जेठ ८, २०८२ पर्यावरणीय र सामाजिक—आर्थिक दृष्टिकोणमा जैविक विविधताहरु निकै महत्वपूर्ण मानिन्छन् । जीवित प्राणी र वनस्पतिबीचको भिन्नता, किसिम एवं फरकपनलाई जैविक विविधता भनिन्छ । जैविक विविधताले जल, स्थल, समुद्र तथा सिमसारमा रहेका सबै जीवित प्राणी तथा वनस्पतिबीच पाइने फरकपन, प्रकार तथा तिनीहरूबीचको अन्तरसम्बन्ध एवं संयोजनसमेतलाई जनाउँछ ।

दन्तोत्पत्तिविचारः बुधबार, जेठ ७, २०८२ पर्यावरणीय र सामाजिक—आर्थिक दृष्टिकोणमा जैविक विविधताहरु निकै महत्वपूर्ण मानिन्छन् । जीवित प्राणी र वनस्पतिबीचको भिन्नता, किसिम एवं फरकपनलाई जैविक विविधता भनिन्छ । जैविक विविधताले जल, स्थल, समुद्र तथा सिमसारमा रहेका सबै जीवित प्राणी तथा वनस्पतिबीच पाइने फरकपन, प्रकार तथा तिनीहरूबीचको अन्तरसम्बन्ध एवं संयोजनसमेतलाई जनाउँछ ।

अहिलेबाटै विपद्को तयारी गरौं बुधबार, जेठ ७, २०८२ सामान्यतः जेठ ३० गते अर्थात जुन १३ देखि नेपालमा मनसुन सुरु हुन्छ भन्ने मान्यता रहेको छ । तर जेठकै पहिलो हप्तादेखि नै देशका केही ठाउँहरुमा वर्षा भइरहेको छ । यो वर्षायाम मध्य भदौसम्म रहनेछ । मौसमी चक्रअनुसार वर्षातले किसानलाई खेतीपाती गर्न तथा वातावरणलाई हरियाली बनाउन सहयोग पुग्छ । यो नियमित...

गृहारम्भ कुन महिनामा गर्ने ? मंगलबार, जेठ ६, २०८२ यदि वास्तुपूजनको नक्षत्र पूर्वदिशाको छ भने पश्चिम दिशाको नक्षत्रमा गृहारम्भ गर्नु अशुभ हुन्छ । पश्चिम दिशाका नक्षत्रहरूमध्ये कुनै एक छ भने पूर्वदिशाका नक्षत्रमा पर बनाउनु अशुभ हुन्छ । यसको उल्टो पर्वको वास्तुनक्षत्र भए उत्तर अशुभ र पश्चिमको नक्षत्रमा वास्तुको नक्षत्र भए दक्षिणमा अशुभ मानिन्छ।

जनताप्रति इमानदार बन मंगलबार, जेठ ६, २०८२ जनउत्तरदायी प्रणालीमा राजनीतिको अर्थ नै जनता एवम् देशको हित र सेवा हो। यही मान्यताअनुरूप राज्यको कर्तव्य जनताको कल्याण, राष्ट्रियहित र देशको सुरक्षा गर्नु हो। तर राजनीतिक खिचातनीका कारण देश समयसापेक्ष विकास र समृद्धिको मार्गमा अग्रसर हुन सकिरहेको छैनन् ।

सुशासन : कुरा हैन, व्यवहारमा उतारौं सोमबार, जेठ ५, २०८२ सुशासन आम नागरिकले अनुभूत गर्ने विषय हो । राज्यका हरेक संयन्त्रहरुबाट प्रवाह हुने बहु आयामिक सेवाहरू कुनै पनि मोलाहिजा विना, वाधा अप्ठ्यारो विना, कुनै पनि झन्झट नखेपी सहज रूपले प्राप्त गर्न सक्ने अवस्था नै सुशासन हो । राज्य प्रदत्त सेवाबाट आम नागरिकले प्राप्त गर्ने आत्म सन्तुष्टि नै सुशासनको सबैभन्दा बलियो...