शितलपाटी

कवि पुरनको बुद्धरश्मि शनिबार, साउन १७, २०८२ नेपाली साहित्यको फॉटमा अत्यन्त उर्वर विधाको रूपमा लिइएको कविता सर्वप्राचिन एवम् सम्वृद्ध विधा हो । पाल्पाको साहित्यिक इतिहासमा समेत सबैभन्दा बढी कृति प्रकाशित भएको विधा पनि कविता नै हो ।

कोदो खेतीको प्रवर्द्धन गरौं शनिबार, साउन १७, २०८२ कोदो नेपालको धान, मकै र गहुँपछिको चौथो बाली हो । यसलाई पहाडी भेगमा मकै पछिको दोस्रो बाली मानिन्छ । कोदो पौष्टिकताको हिसाबले विश्वको महत्वपूर्ण बाली हो । थोरै खाएर पनि पेट भरिने र धेरै पोषण तत्व प्राप्त गर्न सकिने बालीको रूपमा कोदोलाई लिइन्छ ।

स्तनपान सप्ताह र यसको महत्व शुक्रबार, साउन १६, २०८२ विश्व स्तनपान सप्ताह आजदेखि नेपालमा पनि विविध कार्यक्रमको आयोजना गरी देशव्यापीरूपमा मनाइँदै छ । विश्व स्तनपान दिवस हरेक वर्ष अगस्ट १ देखि ७ सम्म सप्ताहव्यापीरूपमा मनाइन्छ । यो सप्ताहको मुख्य उद्देश्य स्तनपान र यसको महत्वका बारेमा जनचेतना फैलाउनु, वकालत गर्नु र प्रभावकारी ढंगले आमाहरुको स्तनपान गर्ने बानी–व्यवहारमा परिवर्तन ल्याउनु हो ...

सीतारामको मुक्तक संग्रहभित्र घोत्लिदा बिहीबार, साउन १५, २०८२

साउन पन्ध्रको मौलिकता बिहीबार, साउन १५, २०८२ आज साउन पन्ध्र अर्थात् खिर खाने दिन । आजको दिनलाई कृषिपर्वका रूपमा पनि मनाइने गरिन्छ । सामान्यतया धान रोपाइँ सकिने हुँदा हिलोमा काम गरेको चिसोको असर मेट्न यस दिन खिर खाने नेपाली चलन रहिआएको छ । दूधमा मरमसलालगायतका चिजबिज हालेर बनाइने खिरले हाम्रो शरीरमा ऊर्जा पैदा गर्छ । यसबाट मानव...

मानव बेचबिखन गर्नेलाई कारवाही गरौं बुधबार, साउन १४, २०८२ आज जुलाई ३० अर्थात् अन्तर्राष्ट्रिय मानव बेचबिखन विरुद्ध दिवस हो । मानव बेचबिखन तथा ओसारपसार नियन्त्रण गर्ने उद्देश्यका साथ २०६३ सालदेखि नेपालले सो दिवस मनाउन थालेको हो । हरेक वर्ष यो दिवस मनाउने गरिए पनि मानव बेचविखन भने रोकिएको छैन् । यो थप संस्थागत भएको महशुस भएको छ ।

लाखे नाच संरक्षण र प्रवद्र्धनमा चासो देखाऔं मंगलबार, साउन १३, २०८२ लाखे नाच नेवार समुदायले कुनै विशेष जात्रा अथवा पर्वको उपलक्षमा लाखेको मुखुन्डो पहिरिएर गरिने परम्परागत नृत्य हो । नेवार समुदायमा विभिन्न प्रकारका नाचहरु नाचिन्छन् ।

नागपञ्चमीको वास्तविकता मंगलबार, साउन १३, २०८२ आज नाग पञ्चमी पर्व मनाइँदै छ । सर्प जातिका विशेष रूपले नाम चलेका अष्टनागलाई देवताको रूप मानेर परम्परा अनुसार पूजा आराधना गरी मनाउने गरिन्छ ।

लोकतन्त्रमा मौलाएको तानशाह शैलीको अन्त्य कहिले ? सोमबार, साउन १२, २०८२ प्रजातन्त्र, लोकतन्त्र र गणतन्त्रको भजन गाउँदै व्यवहार र कार्यशैली भने तानशाह शैली देखाउने प्रवृत्ति आज भोली नेपालका राजनीतिक दलका नेतृत्व वर्गमा मौलाउदै गएको विषय बनेको देखिन्छ । मौलाउँदै गरेको यस प्रवृत्तिको अन्त्य हुने सम्भावनाको खोजी कहि कतैबाट गरेको पनि देखिदैन् ।

हेपाटाइटिस दिवस र यसको सार्थकता सोमबार, साउन १२, २०८२ हरेक वर्ष जुलाई २८ लाई संयुक्त राष्ट्रसंघको आह्वानमा विश्वभर हेपाटाइटिस दिवसको रुपमा मनाउने गरिन्छ । यो दिन हेपाटाइटिस बीको जीवाणु पत्ता लगाएका डा.बराक स्यामुयल ब्लुम्बर्गको जन्मदिन पनि हो । यही अवसर पारेर हरेक वर्ष जुलाई २८ लाई विश्व हेपाटाइटिस दिवसका रूपमा मनाइन्छ ।

बाढीपहिरोको दीर्घकालीन समाधान आइतबार, साउन ११, २०८२ पहाडमा पहिरो र तराईमा डुबान वर्षैपिच्छेका समस्या हुन् । हरेक वर्ष बाढीको पिरलो त देशभरिकै समस्या हो । बाढीपहिरो र डुबानका कारण नेपालमा बर्सेनि सयौंको ज्यान जाने र करोडौंको भौतिक सम्पत्ति क्षति हुने गरेको छ । बाढी, पहिरो, आगलागी, हावाहुरी, महामारी, शीतलहर आदि नेपालका लागि एक नियमित नियति नै हो ...

खाद्य सुरक्षामा चुनौती शनिबार, साउन १०, २०८२ यो वर्ष नेपालका तराई मधेश र पहाडका केही जिल्लामा साउनको पहिलो साता बितिसक्दा पनि पर्याप्त पानी परेको छैन । मुख्य अन्नबाली धान रोपाइँका निम्ति जेठ अन्तिमदेखि नै पर्याप्त पानी आवश्यक हुन्छ । तर पनि पर्याप्त पानी पर्न सकेको छैन । किसान धान बाली लगाउन नपाउँदा तड्पिएका छन् । साउन दोस्रो...