काव्यमा ‘तीर्थाटन’
शनिबार, वैशाख १३, २०८२

गोरखा– जितगढी कि जितगढी– गोरखा ?
शनिबार, वैशाख ६, २०८२
उजिरसिंह थापा र पाल्पा आगमनः पिता नयनसिंह थापा र माता रणकुमारीका जेष्ठ सुपुत्र उजिरसिंह थापाको जन्म वि.सं. १८५२ साल चैत्र कृष्ण प्रतिपदाको दिन भएको हो । पिताको निधन भएसँगै उजिरसिंह काका भिमसेन थापाको निगरानीमा हुर्केका थिए । भिमसेनले यिनलाई विशेष माया गर्ने हुनाले र धनकुटा, सप्तरी, वारा र पर्सा क्षेत्रमा...

शोध खोज सोंच र ओजपूर्ण कृति : आत्मबोध
बिहीबार, चैत २८, २०८१
पाल्पा राज्यको जग रिब्दीकोट रियासतबाट शुरू भई पुरानाकोट हुँदै पाल्पा भएको हो । यही पाल्पा अहिले नेपालको लुम्बिनी प्रदेशको एक पहाडी जिल्लाकरुो रूपमा अवस्थित छ । पाल्पालाई दुईवटा नगरपालिका र आठ वटा गाउँपालिकामा विभक्त गरिएको छ । जसमध्ये एउटा रिब्दिकोट गाउँपालिका पनि हो ।

शीत काव्य कृति ‘आहा’ र यसका विशेषताहरू
बुधबार, असोज १६, २०८१
नेपाली कविता साहित्यको व्यापिकरणका लागि समयको क्रमसँगै विभिन्न विधा, उपविधा र प्रविधाहरू प्रयोगमा आएका छन् । ती लघुविधाहरू विशेषतःद्विपदीयदेखि षड्पदीयसम्मका रहेका छन् । यसै परिप्रेक्ष्यमा चतुष्पदीय लघुकाव्य उपविधाको रूपमा “शीत” को परिकल्पना प्रस्तावना भएको छ । हालसम्म एकल र संगृहित गरी दर्जनौ शीत कृतिहरू प्रकाशित भइसकेका छन् । जसमध्ये आठौं...

सुमनका सात रङ्ग
शनिबार, असोज १२, २०८१
अस्मानी, नीलो, हरियो, पहेंलो, रातो, वैजनी र सुन्तला र·गरी सातवटा रङलाई सप्तरंगी इन्द्रेणी भनिन्छ । आकासे नीलोलाई अस्मानी भनिन्छ जसले जीवन अन्तरालको लेखाजोखा गर्दछ । नीलो रङ्ग शान्तिको रङ्ग, हाम्रो झण्डाको किनारको रङ्ग, जसले शान्ति र सुखद् सम्भावनाहरूको खरुोजी गरिरहन्छ । हरियो रङले कलिलो, ताजा, आलो, पूर्वाधार, आजका बालक भोलिका...

तानसेनको ‘प्रभास’
मंगलबार, असोज ८, २०८१
प्रभास शक्दको अर्थ खोज्दा नेपाली वृहत् शब्दकोष अनुसार “चारैतिर छरिएको उज्यालो,प्रकाश,ज्योति, दिप्ती : हिन्दूहरूको एक प्राचीन तीर्थ, सोमतीर्थ : रामवानरनामक आदिम मानवको आजभन्दा एक करोड दस लाख बर्ष पूर्वको दाँतको अवयव फेला परेको बुटवलबाट पाल्पा जाने बाटोमा पर्ने एक ठाउँ प्रभास “भनेर परिभाषित गरिएको छ । पाल्पाको तानसेनबाट करीब ८...

महामानव बी.पी. : जीवनवृत
सोमबार, भदौ २४, २०८१
विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला अर्थात् बी.पी. कोइराला कुनै साधारण व्यक्ति थिएनन् । उनी महामानव थिए । किनकि उनका पूर्वजहरू नै महामानव थिए । बी.पी. कोइरालाका पूर्वजहरूको अध्ययन गर्ने हो भने उनी भगवान् अहिराका वंशज हुन् । भगवान् अङ्गिराका छोरा मौद्गलय र मौद्गलयका छोरा मुद्गलायन थिए । मुद्गलायनका छोरा लम्बोदर र लम्बोदरका छोरा...

त्रिशूल : लेख्ने कसरी
सोमबार, भदौ १७, २०८१
कविता,आख्यान, निबन्ध र नाटक साहित्यका चार विधाहरू हुन् । जसमध्ये कविता अर्थात् काव्य सर्वव्यापी विधाको रुपमा रहँदै आएको छ । पूर्वीय र पाश्चात्य साहित्यको विकास र विस्तारसँगै वर्तमान समयमा विभिन्न विधा/उपविधा/प्रविधाहरू प्रयोगमा आइरहेको परिप्रेक्ष्यमा नेपाली लघुतम् कविता साहित्यको इतिहासमा नवीतम् योगदान पुर्याउने उद्देश्यका साथ त्रिपदी काव्य उपविधाको रुपमा ‘त्रिशूल’ को...

राष्ट्रिय गौरव : पाल्पाको भगवती जात्रा
मंगलबार, भदौ ११, २०८१
नेपाली शब्दकोष अनुसार देवदेवीका स्थानमा निश्चित दिनमा पुजाआजा सहित मनाइने विशेष प्रकारको उत्सव यात्रालाई जात्रा भनिन्छ ।

जात्रै जात्राको शहर : तानसेन
सोमबार, भदौ ३, २०८१
लुम्बिनी प्रदेशको उत्तर पहाडमा पर्ने जिल्ला पाल्पा हो ।

संस्मरणात्मक कृति तानसेनदेखि तासकन्दसम्म
शनिबार, साउन २६, २०८१
ऋषिमुनीहरूको तपोभूमि नेपाल, शान्तिका अग्रदूत महामानव गौतम बुद्धको पवित्र जन्मस्थल लुम्बिनी प्रदेश, कालीगण्डकीले सुशोभित भूस्वर्ग रुरु क्षेत्र पाल्पा जिल्लाको सदरमुकाम तानसेन हो ।